O‘zbekiston → Xitoy: yangi vizasiz yo‘nalishni ochmoqdamiz
Xarid qilish, tarixiy yodgorliklarni ko‘rish va xotirjam dam olish uchun parvoz qilamiz.
2024-yil oxirida O‘zbekiston va XXR o‘zaro vizalarni bekor qilish to‘g‘risida kelishuv imzoladilar. Barcha ma’muriy masalalarni hal etish uchun yarim yil vaqt ketdi va 1-iyundan boshlab o‘zbekistonliklar kirish vizasini rasmiylashtirishsiz Xitoyga bir oy muddatga bora oladilar.
Ammo yangiliklar ta’sirida rejalaringizni keskin o‘zgartirishga qaror qilgan bo‘lsangiz, sayohatga qanday tayyorgarlik ko‘rish kerak? Mashhur "yopiq" Xitoy internetidan qanday foydalanish va qaysi xaritalarni smartfonga yuklash lozim? Xaridlar va transport uchun to‘lovlarni qanday amalga oshirish mumkin? Xarid qilish, taassurotlar olish yoki xotirjam dam olish uchun qaysi yo‘nalishni tanlash maqsadga muvofiq? Hozir tushuntirib beramiz.
Vizasiz rejim: eng muhimi
1-iyundan boshlab o‘zbekistonliklar Xitoyga vizasiz kirish, chiqish va tranzit orqali o‘tish imkoniyatiga ega bo‘ladilar. Xuddi shunday imkoniyatlar O‘zbekistonda xitoyliklar uchun ham yaratiladi. Biroq bir nechta muhim cheklovlar mavjud:
- Vizasiz kirish faqat qisqa muddatli xizmat/shaxsiy safarlar va ta’tillar uchun amal qiladi;
- Bitta sayohatning maksimal muddati — 30 kun. Xitoyda uzoqroq qolish uchun tegishli uzoq muddatli vizani rasmiylashtirish zarur;
- Vizasiz sayohatlarning umumiy muddati yarim yil davomida 90 kundan oshmasligi kerak.
Shuningdek, vizasiz rejim XXRning maxsus ma’muriy hududlari — Gonkong va Makaoga nisbatan qo‘llanilmaydi. Makao borasida vaziyat biroz osonroq — O‘zbekiston fuqarolari ancha vaqtdan beri u yerga kelganlarida taxminan 320 000 so‘mga viza olishlari mumkin. Gonkong bilan esa biroz murakkab — oldindan taxminan 300 000 so‘m turadigan elektron viza rasmiylashtirish kerak bo‘ladi.
Safarni rejalashtirish
Vizasiz rejimga qaramay, O‘zbekiston fuqarolari hali ham o‘zlari bilan hujjatlar to‘plamini olib yurishlari shart. Mana sizga kerak bo‘ladigan narsalar:
- Xorijga chiqish pasporti, rejalashtirilgan safar tugagan sanadan boshlab kamida 6 oy amal qiladigan va kirish-chiqish muhrlari uchun bo‘sh sahifalarga ega bo‘lishi kerak;
- Qaytish chiptasi yoki uchinchi mamlakatga chipta nusxasi — bu orqali siz qolish muddatini tasdiqlaysiz;
- Mehmonxona yoki boshqa turar joyni bron qilganlik haqidagi hujjat — hatto Xitoyda bir sutka yoki undan ortiq tranzitda bo‘lsangiz ham talab qilinadi;
- Bank hisobidan ko‘chirma — agar chegara xodimlari sizning to‘lov qobiliyatingizni tekshirmoqchi bo‘lsa;
- Tibbiy sug‘urta — bu majburiy emas, lekin o‘zingiz va dam olishingizni himoya qilish uchun afzal
Xitoyga mustaqil ravishda ham, turoperatorlardan paket sotib olib ham borish mumkin. Bu faqat sizning maqsadlaringizga bog‘liq.
Turpaketlarning afzalliklari va kamchiliklari:
- Siz chipta va mehmonxonalarni o‘zingiz band qilishingiz shart emas. Hamma narsaga turoperator javobgar bo‘ladi. Oilangiz bilan sayohat qilayotgan bo‘lsangiz, bu juda foydali;
- Yashash joyi tekshirilgan mehmonxonada bo‘ladi, sizga aeroportdan mehmonxonaga va orqaga transfer xizmati ko‘rsatiladi;
- Sizda oldindan kelishilgan dastur bo‘ladi. Bu kimgadir yaxshi, kimgadir yomon. Agar mustaqil ravishda joyni o‘rganmoqchi bo‘lsangiz, gidingizga xabar berishingiz zarur.
Yakka sayohatda aviachiptalar, mehmonxonalar izlash va ko‘ngilochar dastur tuzish butunlay sayohatchining o‘ziga bog‘liq bo‘ladi.
Bu ilovalar bo‘lmasa, hech narsa qila olmaysiz
"Oltin qalqon" — XXRdagi mashhur kontent filtrlash tizimi. Ushbu tizim tufayli chet ellik sayyohlar ko‘plab ilovalardan foydalanishda qiyinchiliklarga duch kelishi mumkin. Shuning uchun smartfoningizga minimal ilovalar to‘plamini yuklab, sayohatga oldindan tayyorgarlik ko‘rishingiz maqsadga muvofiq.
WeChat. Bu ko‘p funksiyali messenjer ilovasi bo‘lib, u orqali xabar almashish, xaridlar va transport uchun to‘lovlarni amalga oshirish mumkin.
VPN. Firewall Google, Instagram va hatto Telegramni bloklaydi, shuning uchun o‘zingizga mos VPN xizmatini oldindan tanlab qo‘yganingiz ma’qul. Foydalanuvchilar tomonidan yaxshi baholangan va pulli obunaga ega VPN xizmatlarini tanlang (ular ishonchliroq). Surfshark, NordVPN yoki ExpressVPN kabilarga e’tibor qaratishingiz mumkin.
AliPay. Bu Xitoydagi eng ommabop to‘lov xizmatlaridan biri. Ko‘pchilik do‘konlar va sayyohlik joylarida faqat naqd pulsiz to‘lovlar qabul qilinadi va AliPay’ga o‘z bank kartangizni ulashingiz mumkin.
Ilova 3D-Secure funksiyasi mavjud bo‘lgan Visa, MasterCard va American Express kartalarini qabul qiladi. Uzcard yoki Humo kartalarini ulash imkoni yo‘q. UnionPay kartalari bilan qiyinchiliklar yuzaga kelishi mumkin — agar karta Xitoydan tashqarida chiqarilgan bo‘lsa, uni AliPay’ga ulash ham mumkin emas.
DiDi. Taksi agregatori.
Pleco. Xitoy tilidan tarjimon
Shuningdek, bormoqchi bo‘lgan shahringizning oflayn xaritalarini oldindan yuklab olish maqsadga muvofiq. Google xizmatlarida muammolar yuzaga kelishi mumkinligi sababli, Maps.me ilovasini o‘rnatib oling.
Pekin: tarix ixlosmandlari uchun poytaxt
Pekin Xitoy madaniyati bilan ilk bor yaqindan tanishayotganlar uchun ideal shahardir. U yerda Buyuk Xitoy devorining Mutyanyuy qismini tomosha qilish, Imperator saroyi muzeyida milliy liboslarda suratga tushish, Yunxegun lamaistik ibodatxonasiga tashrif buyurish va, albatta, mashhur pekicha uslubda pishirilgan o‘rdakni tatib ko‘rish imkoniyati mavjud.
Toshkentdan Pekinga to‘g‘ridan-to‘g‘ri parvozlar deyarli har kuni amalga oshiriladi.
Qayerda joylashish mumkin
Vanfutzin yoki Oltin ko‘cha — Pekin va butun Xitoyning eng mashhur savdo ko‘chalaridan biri hisoblanadi. Tyananmen maydoni va Yopiq shahar yaqinidagi qulay joylashuv sayyohlarga ko‘plab diqqatga sazovor joylarga osonlik bilan yetib borishlariga imkon beradi. Sayyohlar do‘kondan do‘konga bemalol o‘tishlari uchun Vanfutzinning asosiy qismi transport vositalari harakatidan xoli qilingan.
Tunda Vanfutzin butunlay o‘zgaradi: xitoycha fonarlar, neon chiroqlar, milliy xitoy taomlarining xushbo‘y hidi hech kimni befarq qoldirmaydi. Mehmonxonalarda bir kunlik xona narxi $30 dan (380 000 so‘m) boshlanib, prezident lyuksi uchun $11 000 gacha (140 000 000 so‘m) yetishi mumkin.
Sichen — Pekin markazidagi tinch tarixiy tumandir. Bu yerda Yuetan bog‘ida dam olish yoki zamonaviy dunyo mo‘jizasi hisoblangan Katta milliy teatrga tashrif buyurish mumkin. Sichenda xostelni bir kechaga $30 ga (380 000 so‘m) ijaraga olish mumkin, uch yulduzli mehmonxonada standart xona esa $60 (760 000 so‘m) turadi.
Fentay — poytaxtning ko‘plab zamonaviy mehmonxonalarga ega asosiy transport xabidir. Bu yerga aeroportdan metroda yetib kelish osonroq. Fentayda umumiy dush xonasi bo‘lgan xonani $15 ga (190 000 so‘m) ham topish mumkin. Mehmonxonalar bir kecha uchun $25 dan $350 gacha (4 500 000 so‘m) bo‘lgan xonalarni taklif etadi.
Pekinda nimalarni tomosha qilsa bo‘ladi
Yuqorida sanab o‘tilgan diqqatga sazovor joylardan tashqari, Pekinda yana ko‘plab turli xil ibodatxonalar, bog‘lar, madaniy va savdo markazlari mavjud. Ular orasida:
- Tyananmen maydoni — dunyodagi eng katta maydon. U Pekinning siyosiy markazi hisoblanadi. Aynan shu yerda Mao Szedun maqbarasi va XXR asoschisining surati tushirilgan Osmon Tinchlik darvozasi joylashgan. Faqat mahalliy aholidan 1989-yilda bu yerda nima bo‘lganini so‘ramang;
- Beyxay parki — pagodalar, ko‘l va mashhur Xitoy bog‘ san’atiga ega go‘zal park. Daraxtlarni sog‘ingan o‘zbekistonliklar uchun ayni muddao;
- Yuanmingyuan eski yozgi saroyi — XIX asrda vayron qilingan bog‘-saroy majmuasi. Hozirda sayyohlar uning xarobalarini tomosha qilishlari mumkin.
Pekinda qayerda shoping qilsa bo‘ladi
Pekin shopogoliklar uchun jannat. Ko‘plab savdo markazlari, mashhur brendlar butiklari joylashgan ko‘chalar va har qanday hamyonbop tovarlar sizni qaytishda qo‘shimcha yuk joyini sotib olish haqida o‘ylashga majbur qiladi.
Shin Kong Place — taniqli brendlarning keng tanloviga ega savdo markazi. Bu yerda Tiffany’dan uzuk sotib olishingiz, Coach va Gucci do‘konlariga kirishingiz, so‘ngra bir finjon qahva ichib, Xaridorlar avenyusida sayr qilishingiz mumkin. Xaridlar uchun butun kunni ajrating — Shin Kong Place umumiy maydoni 180 000 kv.m bo‘lgan to‘rtta yer osti va oltita yer usti qavatida joylashgan.
Taikoo Li Sanlitun — Chaoyang tumanidagi o‘n to‘qqizta binoni o‘z ichiga olgan ulkan savdo markazi. Bu yerga mahalliy moda ishqibozlari ham, chet elliklar ham tashrif buyurishni yoqtiradi. Bu yerda nafaqat xorijiy mahsulotlar, balki mahalliy dizaynerlarning brendlarini ham topish mumkin.
Parkview Green — zamonaviy arxitektura muxlislari uchun Chaoyangdagi ekologik savdo markazi. Bu yerda shoping qilish, yangi filmlarni tomosha qilish va kreativ maydonlarga tashrif buyurish mumkin.
Beijing Pass va Pekin bo‘ylab harakatlanish
Pekinda jamoat transporti juda rivojlangan. Sayyohlar uchun eng qulay harakatlanish vositasi — Pekin metrosi, chunki 22 ta metro liniyasi poytaxtning deyarli barcha hududlarini qamrab oladi. O‘zbekistondagi kabi, stansiyaga kirishdan oldin sumkangiz rentgen tekshiruvidan o‘tkaziladi.
Metroda yo‘l haqini QR-kod yoki sayyohlar uchun ishlab chiqarilgan maxsus karta — Beijing Pass orqali to‘lash mumkin. U nafaqat jamoat transporti uchun, balki sayyohlik obyektlariga kirish uchun ham yaroqli. Kartani aeroport yoki vokzallarda sotib olish, metro bekatlarida yoki SilkPass maxsus ilovasi orqali hisobini to‘ldirish mumkin. Standart Beijing Pass narxi $3 (38 500 so‘m) atrofida.
Pekin bo‘ylab harakatlanishning yana bir usuli avtobuslardir. Poytaxtda 1500 dan ortiq yo‘nalish, jumladan, ko‘plab tungi yo‘nalishlar mavjud. Bundan tashqari, bu yerda ikki qavatli avtobuslar ommalashgan. To‘lovni Beijing Pass orqali amalga oshirish mumkin.
Pekindagi taksi xizmati O‘zbekistondagidan farq qiladi. Barcha haydovchilar mashinada o‘z fotosuratlari va kompaniyalari haqidagi ma’lumotlar bo‘lgan guvohnomaga ega bo‘lishlari shart. Taksida bir kilometr uchun to‘lov taxminan $0,5 (6500 so‘m). Pekindagi eng yirik taksi xizmatlari — DiDi, GetTransfer va Kiwitaxi. Shuningdek, aeroportdan transfer xizmatlari, shahar bo‘ylab sayohatlar uchun limuzinlar ijarasi hamda Pekin va uning atrofida sayyohlik sayohatlarini taklif etuvchi yana bir qancha kompaniyalar mavjud.
Shanxay: miqyos ixlosmandlari uchun
Shanxay — Xitoyning moliyaviy poytaxti, eng yirik dengiz porti va dunyodagi eng gavjum shahar. U yerda 24 milliondan ortiq aholi istiqomat qiladi. Bundan tashqari, shaharning o‘z Disneylendi ham bor.
Shanxayga Qanot Shark samolyotlari qatnaydi, biroq chiptalarni oldindan xarid qilish maqsadga muvofiq.
Qayerda joylashish mumkin
Pudun — osmono‘par binolar, "Sharq marvaridi" teleminorasi va qimmatbaho mehmonxonalarga ega Shanxayning biznes markazi. Bu tuman Xitoy biznes olamiga sho‘ng‘ishni va aloqalar o‘rnatishni xohlovchi tadbirkorlar uchun juda mos. Xostelda bir kishilik xona narxi $8-10 (130 000 so‘m) atrofida, mehmonxona xonalari esa $15 dan $1500 gacha (190 000 so‘mdan 19 000 000 so‘mgacha) turadi.
Szin‘an — Shanxayning markaziy tumanlaridan biri bo‘lib, u yerda parklar, rivojlangan infratuzilma va ko‘plab ko‘ngilochar hamda savdo markazlari mavjud. Besh yulduzli mehmonxonadagi eng qimmat xona taxminan $800 (10 200 000 so‘m), uch yulduzli xonalar — $80-100 (1 000 000 - 1 300 000 so‘m), xostellar esa $50 dan (640 000 so‘m) yuqori turadi.
Xuanpu — Shanxayning Vaytan qirg‘og‘i yaqinidagi tumani. Bu yerdan Eski shahardagi Shanxay katta teatriga va Nankin-roud savdo ko‘chasiga borish qulay. Mehmonxonalar har qanday byudjet uchun mos: $17 lik (218 000 so‘m) arzon xostellardan tortib, bir necha ming dollarlik hashamatli xonalargacha mavjud.
Shanxayning diqqatga sazovor joylari
Shanxay kino ishqibozlari uchun juda qulay. Bu yerda "Uddalab bo‘lmas vazifa" trilogiyasining uchinchi qismi, "007: Skayfoll koordinatalari", "Mumiya: Ajdarlar imperatorining qabri" va boshqa mashhur filmlar suratga olingan. Siz Shanxay kino va televideniye parki, Disneylendga tashrif buyurishingiz hamda Fransuz konsessiyasi deb nomlanuvchi, kinoijodkorlar orasida mashhur bo‘lgan butik-mehmonxonalarga ega kichik tumanni ko‘rishingiz mumkin.
Shanxay minorasi Xitoydagi eng baland bino va dunyodagi ikkinchi eng baland minoradir. 118-qavatga ko‘tarilib, butun shahar manzarasidan zavqlanish mumkin. Chiptalarni oldindan xarid qilish maqsadga muvofiq.
Shanxay muzeyi Xitoy sulolalarining tarixiy eksponatlariga ega bo‘lgan eng yirik muzey hisoblanadi.
Nefrit Budda ibodatxonasi XIX asrda qurilgan bo‘lib, Birmadan keltirilgan ikkita nefrit haykalli buddaviylik ibodatxonasidir.
Urumchi: moda ishqibozlari uchun
Urumchini Xitoydagi sayyohlar uchun eng mashhur yo‘nalishlardan biri deb bemalol aytish mumkin. Yuzlab o‘zbekistonliklar Urumchiga kiyim-kechak, poyabzal va aksessuarlarni ulgurji xarid qilish uchun borishgan va hozir ham bormoqdalar.
Urumchiga to‘g‘ridan-to‘g‘ri reyslar juma kunlari amalga oshiriladi, orqaga esa payshanba yoki shanba kunlari qaytiladi.
Qayerda joylashish mumkin
Sinshi Urumchining ishbilarmonlik hududi bo‘lib, har qanday didga mos keladigan mehmonxonalarning keng tanlovi mavjud. Bu yerdan shahar markazi va Urumchining asosiy joylariga borish qulay. Xostel narxi $10 dan (130 000 so‘m), mehmonxona xonasi esa $180 gacha (2 300 000 so‘m) bo‘lishi mumkin.
Qizil tog‘ parki yaqinidagi Shuymogou tumani Urumchining ancha yirik ma’muriy tumani hisoblanadi, shuning uchun yashash joyini Xongshan parki yaqinidan qidirgan ma’qul. Conrad Urumchi mehmonxonasidagi eng qimmat xona $218 (2 800 000 so‘m), xostelda tunash esa $10 dan (130 000 so‘m) boshlanadi.
Nimalarni ko‘rish mumkin:
Erdaosyao bozori Urumchidagi eng yirik bozor bo‘lib, sharqona uslubda bezatilgan. Bu yerda uyg‘ur taomlarini tatib ko‘rish, mahalliy san’atkorlarni tinglash, ziravorlar va nefrit taqinchoqlarni xarid qilish mumkin.
Shinjon-Uyg‘ur muxtor viloyati muzeyi. Muzeyda uyg‘ur madaniyatiga oid ashyolar, Buyuk Ipak yo‘li tarixi va qadimiy mumiyolar to‘plangan.
