Tbilisida nimalarni tomosha qilsa bo‘ladi
Sizlar uchun asosiy diqqatga sazovor joylar va eng qiziqarli manzillarni jamladik.
Sizlar uchun Tbilisi bo‘yicha batafsil yo‘l-yo‘riq tayyorladik — bu rang-barang shaharda nimalarni ko‘rish, qayerda sayr qilish, qayerda tunash va qayerda ovqatlanish mumkinligi haqida so‘zlab beramiz.
Sizga qanday hujjatlar kerak bo‘ladi
O‘zbekiston fuqarolariga Gruziyaga viza kerak emas. Biroq, siz baribir quyidagi hujjatlarni tayyorlab qo‘yishingiz lozim:
- Xorijga chiqish pasporti — mo‘ljallangan sayohat sanasidan boshlab kamida 6 oy amal qilishi kerak;
- Turistik tibbiy sug‘urta — rasmiy talablar yo‘qligiga qaramay, mamlakatga kirishda so‘ralishi ehtimoli bor;
- Mehmonxona bron qilinganligini tasdiqlovchi hujjat va qaytish chiptasi — bular safaringiz maqsadini isbotlash uchun zarur;
- Bank hisobidan ko‘chirma — hech bo‘lmaganda onlayn variantini o‘zingiz bilan olib yurganingiz ma’qul.
Tbilisiga qanday borish mumkin
Toshkentdan Tbilisiga to‘g‘ridan-to‘g‘ri reyslar mavjud: Uzbekistan Airways seshanba, juma va yakshanba kunlari, Centrum Air charter reyslari seshanba, payshanba va yakshanba kunlari, shuningdek, FlyKhiva — payshanba va yakshanba kunlari parvoz qiladi. Chipta narxi bir tomonga 1 200 000 so‘mdan boshlanadi.
Muqobil variant — turoperator bilan sayohat qilish. Tbilisiga bir haftalik sayohatning narxi parvoz va yashash joyini o‘z ichiga olgan holda 6 200 000 so‘mdan boshlanadi.
Tbilisining diqqatga sazovor joylari
"Gruziya solnomasi" yoki "Gruziya tarixi" monumenti
Kenisi tog‘i yonbag‘ridagi ushbu yodgorlik majmuasi Gruziya davlati tarixi va nasroniylikning eng muhim voqealariga bag‘ishlangan. Majmua kuzatuv maydonchasi va kichik Blagoveshchenie cherkovini o‘z ichiga oladi. Bu yerdan Tbilisi suv ombori hamda Vake-Saburtalo va Didi-Digomi shahar tumanlarining manzarasi ko‘rinadi.
Loyiha hali yakunlanmagan bo‘lsa-da, hozirgi ko‘rinishida ham u hayratlanarli va Tbilisidagi eng "instagrambop" joylardan biri bo‘lib qolmoqda.
Qanday borish mumkin: yodgorlikkacha to‘g‘ridan-to‘g‘ri yo‘nalish yo‘q. Avval 360-avtobusda "Noma’lum qahramonlar ko‘chasi" bekatigacha borish, so‘ngra taksi chaqirish mumkin.
Narxi: avtobus yo‘l haqi — 1 lari (taxminan 5 000 so‘m), shahar markazidan taksi — 10-15 lari (taxminan 70 000 so‘m). Yodgorlikka tashrif bepul.
Muqaddas Uchlik kafedral sobori (Tsminda Sameba)
Bu pravoslav majmuasi sobor, monastir, diniy seminariya va qo‘ng‘iroqxonani o‘z ichiga oladi. Sobor freskalar va ikonalar bilan bezatilgan, uning asosiy muqaddas buyumi esa minankari texnikasida ishlangan va qimmatbaho toshlar bilan bezatilgan "Gruziya umidi" ikonasidir. Unda 432 avliyo — hukmdorlar, shahidlar va mamlakat homiylarining tasviri aks ettirilgan.
Qanday yetib borish mumkin: "Avlabari" metro bekatigacha borib, keyin Konstantin Yeristavi ko‘chasi bo‘ylab yuqoriga ko‘tarilish kerak. Shuningdek, "Gumbri" bekatigacha 434-, 478-, 479-, 522- yoki 576-avtobuslardan foydalanish mumkin.
Narxi: kirish bepul. Dress-kod amal qiladi: kiyim tizzadan past bo‘lishi shart, ayollarga boshini yopish tavsiya etiladi. Kirishda ro‘mol yoki maxsus yopinchiq so‘rashingiz mumkin.
Jvari va Mtsxeta
Jvari monastiri — VII asrga oid muqaddas ziyoratgoh, Jahon merosi yodgorligi hisoblanadi. U Kura va Aragvi daryolari qo‘shilish joyidagi tepalikda joylashgan. Rivoyatlarga ko‘ra, aynan shu yerda avliyo Nino Gruziyani nasroniylikka o‘tkazgan.
Monastirdan Mtsxetaga — mamlakatning eng qadimiy shaharlaridan biriga osongina borish mumkin. U yerda shinam ko‘chalarda sayr qilish, mahalliy vinoni tatib ko‘rish, Samtavro monastiri va Svetitsxoveli soboriga tashrif buyurish mumkin.
Qanday borish mumkin: taksida borish qulay.
Narxi: Jvarigacha 30 lari (140 000 so‘m), Jvaridan Mtsxetagacha 20 lari (90 000 so‘m).
Tbilisi hammomlari
Oltingugurtli hammomlarga hayotda hech bo‘lmasa bir marta tashrif buyurish lozim. Ular mahalliy aholi va sayyohlar orasida mashhur, shuning uchun tashrifni oldindan band qilish maqsadga muvofiq.
Qanday borish mumkin: "Abanotubani" bekatigacha avtobusda yoki Geydar Aliyev maydonidan piyoda.
Narxi: 6 kishilik xona uchun 200 laridan (920 000 so‘mdan) boshlanadi — narx xizmatlarning turi va to‘plamiga qarab farqlanadi.
"Gruziya onasi"
"Gruziya onasi" yoki "Kartli onasi" haykali Tbilisining taniqli ramzidir. Uning bir qo‘lida do‘stlar uchun sharob to‘ldirilgan qadah, ikkinchisida esa pastga yo‘naltirilgan qilich bor. Bu obraz ham mehmondo‘stlikni, ham himoyaga tayyorlikni ifodalaydi.
Yodgorlikdan shahar kanat yo‘lining yuqori bekatiga borish va 5 lari (25 000 so‘m) to‘lab, Rike bog‘iga tushish mumkin.
Qanday borish mumkin: Lado Asatiani ko‘chasidan Vifleyem zinapoyasi (Betlemi zinapoyasi) bo‘ylab piyoda.
Mtatsminda bog‘i va Tbilisi teleminorasi
Mtatsminda bog‘i shu nomdagi tog‘ cho‘qqisida joylashgan. Bu yerda ko‘ngilochar bog‘, shinam kafelar, tomosha maydonchalari va mashhur Funicular restorani mavjud. Charxpalakdan Tbilisining panorama manzarasi ochiladi, yaqin atrofda esa Tbilisi teleminorasi qad rostlagan.
Qanday borish mumkin: funikulyorga chiqish yoki 364 va 390-avtobuslarda "Mtatsminda Park" bekatigacha borish mumkin.
Narxi: funikulyorda ko‘tarilish uchun 10 lari (50 000 so‘m). Parkka kirish bepul.
Fabrika
Sobiq tikuvchilik fabrikasi hozirda zamonaviy san’at makoniga aylantirilgan bo‘lib, unda xostel, kovorking, barlar, galereyalar, do‘konlar va shinam ichki hovli mavjud. Bu yerda kechalar, mahorat darslari, kino namoyishlari va festivallar o‘tkaziladi. Bino devorlari graffiti va plakatlar bilan bezatilgan, ichkaridagi har bir kafe o‘ziga xos muhitga ega. Bu joy yosh, ijodkor Gruziya ruhini his qilish imkonini beradi.
Qanday yetib borish mumkin: 300 va 308-avtobuslarda "Georgiy Chitaya" bekatigacha.
Bonus: Tbilisining mushuklar xaritasi
Tbilisi ko‘pincha itlar shahri deb atalsa-da, mushuksevarlar uchun ham bu yerda haqiqiy sarguzasht mavjud. Rassom Gosha Art shahar ko‘chalarida qora mushuklar tasvirlangan o‘nlab graffitilar chizgan. Ularda mushuklar xinkali o‘g‘irlayotgani, Cheburashka bilan do‘stlashayotgani, Begonani ovqatlantirayotgani, Temir odam libosini kiyib ko‘rayotgani yoki "Xazinalar oroli" qaroqchilari bilan suratga tushayotgani tasvirlangan.
Mushuklar asosan Eski shahar hududida uchraydi, ba’zan esa turar-joy mavzelarida yoki davlat muassasalari yaqinida yashiringan. Gosha Art graffitilari Tbilisi bo‘ylab qiziqarli sayr qilish uchun ajoyib bahona bo‘lib, bunday sayrni muallif bilan birgalikda o‘tkazish mumkin.
Gosha Art bilan ekskursiya narxi: Bir kishi uchun taxminan 900 000 so‘m.
Tbilisida yashash uchun eng qulay hududlar
Sayyohlar uchun eng mashhur va qulay hududlar markazda, asosiy diqqatga sazovor joylardan piyoda yurish masofasida joylashgan.
- Sololaki va Eski shahar — Mtatsminda tog‘i etagidagi, Kura daryosining o‘ng qirg‘og‘idagi hududlar. Bu yerda doim gavjum, shuning uchun bu joy bolalarsiz sayohatchilar uchun ko‘proq mos keladi. Bu hududda Avliyo Georgiy haykali o‘rnatilgan Ozodlik maydoni joylashgan — mitinglar paytida transport harakati cheklanishi mumkin.
- Vake — tinchroq va obro‘li hudud. Osoyishta dam olish yoki oilaviy sayohat uchun juda mos.
- Metexi — Kura daryosining chap qirg‘og‘idagi shu nomdagi qoyada joylashgan tarixiy hudud. Jismoniy zo‘riqishdan qo‘rqmaydigan sayyohlar uchun mos: bu yerning relyefi notekis, ayniqsa Avlabari metro bekati atrofida.
- Didube-Chugureti — shaharning eng katta tumanlaridan biri. Yashash uchun janubiy qismga yaqinroq joyni tanlash ma’qul — shunda markazga yetib borish osonroq bo‘ladi.
- Saburtalo — zich qurilgan va ko‘plab oliy o‘quv yurtlari joylashgan talabalar tumani. U markazdan uzoqroqda joylashgan, lekin narxlar ancha arzon.
Apartament yoki mehmonxona?
Tanlov sayohat maqsadlari va byudjetga bog‘liq — har bir variantning o‘ziga xos jihatlari bor.
Apartamentlar
Shaharda, ayniqsa Eski shahar va tarixiy binolar joylashgan hududlarda ko‘plab zamonaviy kvartiralar mavjud. Ular Tbilisida uzoqroq muddat qolishni xohlovchilar uchun mos — uyda ovqat tayyorlash imkoniyati bor, nonushta va kir yuvish uchun ortiqcha to‘lov qilish shart emas.
Kamchiliklardan biri — uylarning umumiy holati. Yo‘laklarda chiroq bo‘lmasligi mumkin, zinapoyalar ko‘pincha eski va g‘ichirlaydigan. Eski shaharda shovqin ko‘p, aksariyat binolarda tovush izolyatsiyasi yaxshi emas. Ba’zan vijdonsiz uy egalari ham uchraydi, ular ijarachilar ko‘chib ketgandan so‘ng qo‘shimcha to‘lovlar talab qilishadi.
Taxminiy haftalik ijara narxi:
- Eski shaharda — 2 500 000 so‘mdan
- Vakeda — 3 200 000 so‘mdan
- Saburtaloda — 2 200 000 so‘mdan
- Didubeda — 2 500 000 so‘mdan
Mehmonxonalar
Shaharda xostellar, butik-mehmonxonalar va an’anaviy mehmonxonalar ko‘p.
Asosiy afzalliklari — sifatli ta’mir, aeroportdan transfer, nonushtalar va ekskursiyalarda ko‘maklashish. Agar maishiy masalalarga vaqt sarflashni istamasangiz, bunday variant qulay. Kamchiliklari — uzoq muddat yashaganda yuqori narx, ayniqsa pulli kir yuvish xizmati tufayli.
Bir mehmon uchun haftalik to‘lov — toifasi va joylashuviga qarab 1 600 000 so‘mdan 19 000 000 so‘mgacha.
Tbilisida qayerlarda sayr qilish mumkin
Agar Tbilisining markaziy qismida joylashgan bo‘lsangiz, qiziqarli joylarning aksariyatiga piyoda borish mumkin. Sayrni shaharning tarixiy markazi va Gruziya mustaqilligining ramzi hisoblangan Ozodlik maydonidan boshlash mumkin. Maydon markazida haykaltarosh Zurab Sereteli tomonidan yaratilgan Avliyo Georgiy haykali qad ko‘targan.
Keyin Rustaveli prospekti bo‘ylab yurish mumkin — Gruziya milliy muzeyi, parlament binosi, opera teatri va Avliyo Georgiy pravoslav cherkovi yonidan o‘tasiz. Sayr ulkan velosiped shaklida yasalgan g‘aroyib yodgorlikka olib boradi. Undan so‘ng, Georgiy Leonidze bog‘iga, keyin esa Quruq ko‘prik orqali Tbilisining eng mashhur eski bozorchasi tomon yo‘l olasiz. Bu yerda sovet nishonlari, plastinkalar, haykalchalar, sharob idishlari va zamonaviy rassomlarning asarlarini topishingiz mumkin.
Yo‘nalishni davom ettirsangiz, gruzin tiliga bag‘ishlangan yodgorlik o‘rnatilgan kichik bog‘ga yetib borasiz va Adliya uyiga chiqasiz. Bu binoda nikoh qayd etishdan tortib hujjatlar olishgacha bo‘lgan barcha muhim fuqarolik masalalari hal qilinadi.
Boshqa yo‘nalish ham Ozodlik maydonidan boshlanadi, lekin Nikoloz Baratashvili ko‘chasi bo‘ylab ketadi. Yo‘lda Rezo Gabriadze teatrining ajoyib Soat minorasi, Tinchlik ko‘prigi va Yevropa maydonini ko‘rasiz — Berlin devori parchasi va Tbilisi asoschisi, podsho Vaxtang I haykaliga e’tibor bering.
Tbilisida qayerda ovqatlanish mumkin
Gruzin oshxonasi bu yerda hamma joyda: mazali, xilma-xil va arzon. Xinkali, xachapuri, lobio va satsivi burger va pitsa bilan bemalol raqobatlashadi, sifat uchun esa hatto eng kamtarona joylarda ham javobgarlikni o‘z zimmalariga oladilar.
- Pirosmani’s dukani — Atoneli ko‘chasi burchagidagi mahalliy aholi sevadigan kichik restoran. Ertalabdan boshlab bu yer gavjum bo‘ladi, tashrif buyuruvchilardan biri esa sizni uy sharobi bilan mehmon qilishi ehtimoldan xoli emas.
Keto and Kote — zamonaviy taqdimot va yangicha uslubdagi gruzin taomlari bilan jihozlangan restoran. Stolni oldindan band qilish tavsiya etiladi.
DADI wine bar — vinolar, nonushtalar va yengil gazaklarning yaxshi tanlovi bilan iliq va samimiy joy. Bu yerda ertalab ham, kechqurun ham qulay, ayniqsa dugonalar davrasida o‘tirish maroqli.
Pith — uy muhitidagi bar bo‘lib, u yerda mualliflik kokteyllari taqdim etiladi. Barning egasi ichimliklar tayyorlash usullari haqida zavq bilan so‘zlab berishga doim tayyor bo‘lgan ishqibozdir.
Unity Kava — to-go formatidagi qahvaxona. Klassik espresso, matcha, giyohli damlamalar va shunchaki yo‘l-yo‘lakay yoqimli to‘xtash joyi.
Pasanauri — sinalgan gruzin oshxonasi tarmog‘i. Bu yerda tez, mazali va arzon ovqatlanish mumkin — to‘yimli tamaddi yoki shoshilinch kechki ovqat uchun ajoyib tanlov.
Luca Polare — shahardagi eng mashhur jelateriya tarmog‘i bo‘lib, u yerda mualliflik muzqaymog‘i, turli ichimliklar va qahva taqdim etiladi.
ChaChaTime — ixcham menyuga ega, ammo boy ichkilik ro‘yxatiga ega qulay bar.
Sayyohlar uchun foydali ilovalar va maslahatlar
Samolyotga chiqishdan oldin Gruziyada dam olishingizni ancha osonlashtiradigan ilovalarni yuklab olishni tavsiya etamiz:
- YandeksGo, Bolt — taksi agregatorlari, sayohatlar uchun xalqaro kartalar bilan to‘lov qilish mumkin.
- GoogleMaps yoki Яндекс.Карты — Tbilisida yaxshi ishlaydi. Oflayn versiyasini yuklab oling va internetsiz ham foydalanishingiz mumkin.
- AirAlo — oddiy sim kartadan ko‘ra foydaliroq bo‘lishi mumkin bo‘lgan e-sim xarid qilish ilovasi.
- Tbilisi sayohat qo‘llanmasi — Tbilisi bo‘ylab 14 ta tilda mavjud bo‘lgan bepul qo‘llanma.
- GetYourGuide — qulay narxlarda mualliflik qo‘llanmalari va gid bilan sayohatlar.
- Tbilisi Bus Live — jamoat transporti yo‘nalishlarini real vaqt rejimida kuzatish ilovasi. Taksiga pul sarflamasdan va shaharni mahalliy aholi kabi o‘rganishni istaganlar uchun foydali bo‘ladi
- Wolt, Glovo — ovqat yetkazib berish ilovalari
Tbilisida Visa va MasterCard kartalari bemalol qabul qilinadi. Valyutani bank bo‘limlarida, shuningdek bankomatlar orqali almashtirishingiz mumkin.
Katta yoshdagilar rus tilida erkin gaplashadi, yoshlar esa ko‘proq ingliz tilini afzal ko‘radi. Agar taksi haydovchisi bilan suhbatda O‘zbekistondan ekanligingizni aytsangiz, bu deyarli har doim tabassum uyg‘otadi — Gruziyada bizning mamlakatimizni issiq ob-havo bilan bog‘lashadi va yoz paytidagi suhbatlarda tez-tez tilga olinadi.
