B rejasi: Yevropaga safarimiz qanday barbod bo‘lgani va asal oyini to‘satdan Osiyoda o‘tkazganimiz haqida

Tasavvur qiling: Amsterdamdagi festivalga chiptalar qo‘limizda, ta’tilga ruxsat olingan, jomadonlar xayolimizda bo‘lsa-da yig‘ib bo‘lingan. Shu joyga kelganda —Shengen vizasi rad etildi. Gapimga hayron qolishingiz mumkin, lekin bu yaxshilikka bo‘ldi. Chunki biz Yevropa manzaralari o‘rniga Osiyoning jungli o‘rmonlarini ko‘rdik, barbod bo‘lgan sayohat esa bir paytlar biz o‘tkaza olmagan asal oyiga aylandi.  

Salom, mening ismim Natasha va bu maqolada men erim bilan qanday qilib Mysteryland festivalini Kuala-Lumpur va Baliga almashganimiz, sayohat davomida esa sarflangan har bir dollar (yoki ringit) o‘zini oqlagani haqida so‘zlab beraman.  

Haydovchilikdan — sayyohga

Biz — bir yil oraliqda tug‘ilgan ikki farzandning ota-onasimiz, demak, vaqtimiz va suhbatlarimizning 90% — ularga bag‘ishlangan. Lekin ro‘zg‘or tashvishlari bilan aqldan ozmaslik uchun, ba’zida ota-onagina emas, balki er-xotin ekaningizni ham eslab turish kerak. Shu bois biz ikkimiz biron yog‘ga uchishga ahd qildik. Bolalarsiz, rejasiz, ekskursiyalar va kun tartibisiz. Yagona rejamiz — boshimiz og‘gan tomonga ketish va dam olish edi.

Qoyilmaqom va arzon yo‘nalish

Viza ololmagach, vizasiz yo‘nalishlarni shoshilinch izlay boshladik. Indoneziyani tanladik — Osiyoda hali bo‘lmagandik. Baliga to‘g‘ridan to‘g‘ri reyslar o‘tgan yili avgust oyida yo‘q edi (haligacha yo‘q), Kuala-Lumpur orqali 14 soatlik parvoz esa azob edi.

Shunda bizda bir g‘oya tug‘ildi: Kuala-Lumpur aeroportida vaqt sarflashning o‘rniga shu yerda bir necha kunga qolsak-chi? Shaharni tomosha qilib, parvoz charchog‘ini chiqarib, keyin Baliga uchsak bo‘ladiku axir! Shunda biz toliqtiruvchi uzoq parvozdan voz kechib, yana bir shaharni ko‘rishga ham ulgurardik.

Qisqa va lo‘nda: xarajatlar

Butun sayohat xarajati: 10 kunga 50 mln so‘m (~$4000). Pulning asosiy qismini parvozlar «yeb qo‘ydi».

Chiptalar: Aviasales.uz. orqali olindi. Toshkent — Kuala-Lumpur — Toshkent yo‘nalishi ikkimiz uchun 16 mln so‘m (1260) bo‘ldi. Kuala-Lumpur — Bali — Kuala-Lumpur — yana 2,5 mln so‘m (~$200) bo‘ldi.

Yashash manzili: Booking.com.da oldindan band qildik.

• Kuala-Lumpur: New Suites by COBNB mehmonxonasi, uch kun uchun 1,7 mln so‘m (~$135).
• Bali, Kutaа: Bali Sandy Resort, 3 kecha uchun 1,16 mln so‘m (~$90). Plyajgacha 5 daqiqada boriladi, ajoyib va arzon. Xonalar ancha «charchagan», lekin joylashuvi juda qulay.
• Bali, Ubud: Pandok Gadri Villa Ubud, 3 kecha uchun 2,5 mln so‘m (~$200). Bizga eng yoqqan joy: shinamgina villa, alohida basseyni bor, ikki kishi uchun qoyilmaqom sharoit.

Viza

Malayziya: O‘zbekiston fuqarolari uchun viza shart emas. Asosiysi — mamlakatga kirishdan uch kun oldin onlayn tarzda Malaysia Digital Arrival Card’ ni to‘ldirish kerak.

Indoneziya: Viza mamlakatga yetib kelgach, aeroportda rasmiylashtiriladi. Har bir odam uchun 450 ming so‘m (~$35) atrofida to‘lovi bor, naqd pul yoki bank kartasi orqali to‘lash mumkin.

Transport

Kuala-Lumpurda — jamoat transporti qulay (metro, poyezdlar, avtobuslar). Shunchaki transport kartasini sotib olasiz, uni to‘ldirasiz va shaharni bemalol aylanasiz.

Balida jamoat transporti deyarli yo‘q. Hamma ijaraga olingan bayklarda (sutkasiga 70 ming so‘m yoki ~$6 dan) yoki mashinalarda (sutkasiga 200 ming so‘m yoki ~$16 dan).

Hammabop maslahat: Kuala-Lumpurda ham, Balida ham Grab taksi xizmati ilovasi zo‘r ishlaydi. Uni oldindan yuklab oling — bu xizmat juda qulay va arzon.

Kuala-Lumpur: qarama-qarshiliklar shahri

Kuala-Lumpur taassurotlari — go‘yoki arg‘imchoq kabi. Bir tarafdan — futuristik osmono‘par binolar, yam-yashil xiyobonlar, savdo markazlari yog‘dusi. Ikkinchi tarafdan — sayyohlar yuradigan so‘qmoqlardan chekinsangiz bo‘ldi, shunday xarobalarga ro‘para kelasiz-ki, u yerda ziravorlarning o‘tkir isi ko‘zni achishtiradi, oyoq ostida esa kalamushlar bazmini ko‘rasiz. Bu manzara odamni biroz dovdiratib qo‘yadi, ammo Osiyoning haqiqiy muhiti aynan shunday.

Nima qilish kerak? Shak-shubhasiz — shoping (biz Pavilion va Suria KLCC’da boldik).  Malayziyada Tax Free bor va unda chindan arzon xaridlar qilish mumkin. Bundan tashqari, albatta Tyan Xouga — juda hayratlanarli Xitoy ibodatxonasiga ham boring. Yana bu yerga qaytishni istarmidik? Ehtimol! Harqalay, Langkavi oroliga yana borgan bo‘lardik.

Bali: hamma joyiga «ha»

• 

   
• 

   

Balida dastlab bir-ikki kun ikkilanish bo‘ladi: qaysi plyajni tanlaymiz, qayoqqa boramiz, nimada ketamiz? Lekin, vaziyatni o‘z holiga qo‘yishing bilanoq orol seni rosmana qabul qiladi. Sen bu yerdagi hamma narsani — go‘zal tabiatni, xotirjamlik bag‘ishlovchi muhitini, kulib turadigan odamlarini va o‘ta mazali taomlarini sevib qolasan.

Balidagi asosiy zavq-shavq — oroldagi hayotning senga moslashishi. Biz, masalan, hamma instagram uchun rasmga tushadigan joylarga borishni istamadik. Maqsadimiz, shahardan uzoqlashib, tabiat qo‘ynida erkin nafas olish edi. Bali — xuddi shuning uchun yaralgan. Sen qalin o‘rmonda yashayapsanu, lekin istalgan vaqt gavjum oqshom kechasiga, sharsharalarga ketvorishing yoki kimsasiz plyajni topib olishing mumkin. Bu yerda bir hafta vaqt bizga ozlik qildi, kelasi safar kamida bir oyga kelsak kerak.

Nima qilish kerak?Butun orolni birdan kezib chiqishga urinmang. Sokinlashing, manzaralardan zavqlaning. Albatta Ubuddagi Maymunlar o‘rmoniga boring va Kechak an’anaviy raqs tomoshasini ko‘ring. Biz Ubuddagi Pura Dalem Taman Kaja ibodatxonasiga borib, ajoyib shou tomosha qildik.

Mazali (va xavfsiz) taomlar qayerda?

• 

   
• 

   

Kuala-Lumpurda biz, rostini aytganda, risoladagidek joy topa olmadik. Eng mazali kechki taom — dengiz mahsulotlari qo‘shilgan ugrani 100 ming so‘m ($9) evaziga  Night Market Bukit Bintang tungi bozorida yedik. Har holda qornimiz og‘rimadi, shunisigayam shukr.

Bali esa — taomsevarlar uchun jannatning o‘zi. Bu yerda hamma narsa bor: 50-100 ming so‘m ($5) evaziga mahalliy taomlarni tortiq qiluvchi odatiy oilaviy varung-oshxonalardan tortib, oliymaqom restoranlargacha. Yaxshi joyda taomlanish — ikki kishi uchun 500-800 ming so‘m ($40-60) bo‘ladi. Shaxsiy tavsiyam: Ground Zero Kitchendagi tunets lahmidan qovurma. U hayotimdagi eng mazali baliq bo‘ldi.

Sayohatimiz arzirli bo‘ldimi-yo‘qmi?

Avvaliga ishimiz yurishmay boshlangan bu sayohat bizga muhim narsani o‘rgatdi: ba’zida eng yaxshi reja — o‘sha rejaning yo‘qligi. Osiyo — Yevropa emas, bu yerda hech narsadan quruq qolmaslik uchun qo‘lda diqqatga sazovor joylar ro‘yxati bilan yurish shart emas. Bu yerda, aksincha, qanchalik xotirjam va boqibeg‘amroq bo‘lsangiz, shuncha ko‘p zavq-shavq olasiz.

Agar siz shunday sarguzashtni boshdan kechirishga ahd qilsangiz, mana sizga yo‘lga chiqish oldidan bir nechta fikrlar:

• O‘zingizni bo‘sh qo‘ying, biroz dangasa bo‘lib oling. Bali — sokin sayr degani, u ibodatxonadan bu ibodatxonaga chopib kezish degani emas. Villada bo‘lsangiz, shunchaki basseyn bo‘yicha kokos sharbati ichib, zavqlaning. Ishoning, bunday dangasalik har qanday yugur-yugurlardan ko‘proq huzur bag‘ishlaydi.
• Biroz puxta bo‘ling. Uzoq parvoz har qanday odamni toliqtiradi. Yo‘nalishni ikkiga bo‘lishdan cho‘chimang: Kuala-Lumpur kabi tranzit shaharda bir-ikki kun to‘xtab o‘tish uzoq yo‘lni ko‘ngilli sarguzashtga aylantiradi.
• Yerlik aholiga ishoning. Uyingizdan ming dardga davo dori zaxirasini olishga hojat yo‘q. Balining chivinlariga (ular juda tajovuzkor, ba’zilari denge tarqatadi) qarshi vositani duch kelgan supermarketdan topasiz.
• Agar bayk yoki mashina minolmasangiz, manzilga yetib olish haqida o‘ylang. O‘rmon yoqasidagi romantik ko‘rinishdagi villalar fotosuratda zo‘r ko‘ringani bilan ularga yetib olish muammo bo‘lishi mumkin, chunki ba’zan ulargacha hatto taksida ham borib bo‘lmaydi. Hamisha qulay transport vositasini oldindan tanlab qo‘ying, shunda bir joyda qolib ketmaysiz.

Bunday hordiq kimlarga to‘g‘ri keladi? Bunday hordiq chiroyli tasvirlarni emas, tom ma’nodagi sarguzasht va taassurotlarni to‘plovchilar uchun: ro‘zg‘or tashvishlarini vaqtincha unutib, yana mehrli juftlikka aylanmoqchi bo‘lgan ota-onalarga, yangi tajriba va kichik tartibsizlikka tayyor sayohatchilarga mos keladi.

Biroq, yosh bolalar (5 yoshgacha) bilan sayohat uchun boshqa yo‘nalishni tanlagan ma’qul. Bolalar bilan yurganda uzoq yo‘l, yo‘lkalarning yo‘qligi i o‘zgacha transport ta’til zavqini yo‘qqa chiqarishi mumkin.

Agar siz aniq rejalar va sinalgan yo‘nalishlardan zerikkan bo‘lsangiz — biling-ki, Osiyo sizga anchadan beri muntazir.