O‘zbekistonda xorijga chiqish pasportini qanday olish mumkin
Narxlar, muddatlar, foydali havolalar — barchasi siz uchun tushunarli bo‘lishi uchun.
Xorijga chiqish pasporti sayohatsevarlar uchun eng muhim hujjatdir. U har qanday davlatga yo‘l ochadi (agar viza berilsa), sizning shaxsingizni tasdiqlaydi va har qanday vaziyatda O‘zbekiston tomonidan himoyalanish huquqini beradi. Biz xorijga chiqish pasportini qanday olish, uni qancha muddatga berilishi va agar uni chet elda almashtirish kerak bo‘lsa, nima qilish kerakligi haqida so‘zlab beramiz.
Xorijga chiqish pasporti nima?
Xorijga chiqish pasporti (zagranpasport) — davlat tomonidan beriladigan, butun dunyo bo‘ylab o‘z fuqarosining shaxsini tasdiqlovchi hujjatdir. Xorijga chiqish pasporti o‘zbekistonliklarga mamlakatdan tashqariga chiqish va qaytib kelish imkonini beradi.
Bu hujjat ko‘pchilik mamlakatlar chegaralarini kesib o‘tish, vizalar yoki kirish ruxsatnomalarini olish uchun zarurdir. Usiz hech qayerga bora olmaysiz. Faqatgina Qirg‘izistonga ID karta bilan kirishingiz mumkin.
U nima uchun kerak?
Chet elda shaxsni tasdiqlovchi hujjatlar uchun xalqaro standartlar mavjud. Bular biometrik pasportlardir — ularning ichida egasining raqamli surati va barmoq izlari yozilgan chip joylashtirilgan bo‘lib, chegarachilarga barcha ma’lumotlarni tezda tekshirish imkonini beradi.
Xalqaro standartlar bir xil formatdagi pasportni har qanday davlatdagi nazorat tizimlari bir xilda taniy olishi uchun zarur. Yagona qoidalar tufayli butun dunyo bo‘ylab chegara xizmatlari bir xil qurilmalardan foydalanadi, bu esa navbatlarni qisqartiradi va firibgarlik xavfini kamaytiradi.
O‘zbekiston bunday hujjatlarni 2011-yil 1-yanvardan boshlab berish boshladi — esingizdami, ilgari biz mamlakat ichida yashash va chet elga chiqish uchun bir xil biometrik yashil pasportdan foydalanardik? Ammo keyinchalik ichki pasportlar asta-sekin qulay va ixcham ID-kartalarga almashtirildi, xorijga chiqish pasporti esa qoldi — bu zaruriyat, usiz sizni boshqa mamlakatga kiritishmaydi. Ha, ID-kartalar ham barcha biometrik ma’lumotlarni o‘z ichiga oladi, lekin ular chet elda tan olinmaydi va ularga viza yoki chegarani kesib o‘tganlik to‘g‘risida muhr qo‘yib bo‘lmaydi.
Qanday rasmiylashtiriladi?
Yangi xorijga chiqish pasportini olish juda oson — buning uchun eng yaqin Migratsiya va fuqarolikni rasmiylashtirish bo‘limiga (navbatni bu yerda olish mumkin), yoki mamlakatning har bir tumanida mavjud bo‘lgan Davlat xizmatlari markaziga borish kerak. Qayerda yashashingiz yoki ro‘yxatdan o‘tganingiz muhim emas — pasport olish uchun o‘zingizga qulay joyga murojaat qiling.
Aslida, ariza berishning birinchi bosqichini hatto uyda ham bajarish mumkin — Yagona davlat xizmatlari portaliga kiring va anketani to‘ldiring.
To‘g‘ri, birozdan so‘ng baribir Davlat xizmatlari markaziga yoki Migratsiya bo‘limiga shaxsan tashrif buyurishingiz kerak bo‘ladi. Sizga biometrik ma’lumotlarni topshirish uchun aniq sana va vaqt belgilanadi — rasmga tushish (oldindan tayyorlash kerak emas) va barmoq izlarini olish. Rasmda yuzingiz ochiq bo‘lishi, bosh kiyimlar va yuz tuzilishingizni yashiradigan aksessuarlar bo‘lmasligi kerakligini unutmang.
O‘zingiz bilan olib borishingiz kerak bo‘lgan hujjatlar:
- Ichki pasport yoki ID karta;
- Fuqaroligi bo‘lmagan shaxsning yashash guvohnomasi yoki tegishli ID kartasi;
- Harbiy xizmatga majburlar uchun harbiy bilet yoki harbiy hisobda turish guvohnomasining nusxasi;
- Voyaga yetmaganlar uchun ota-onaning yoki vasiyning ruxsatnomasi.
Sizdan boshqa hujjatlarni olib kelishni yoki qisqa suhbatdan o‘tishni so‘rashlari mumkin, ammo bu juda kamdan-kam hollarda sodir bo‘ladi.
Shu bilan tugadi. Pasport tayyor bo‘lgach, sizga SMS xabar keladi va uni biometriya topshirgan joyingizdan olib ketishingiz mumkin bo‘ladi.
Narxi qancha?
Xorijga chiqish pasportini rasmiylashtirish uchun standart to‘lov — oddiy voyaga yetgan shaxs uchun 1 BHM (2025-yil may oyiga ko‘ra bu 375 000 so‘m). YIDXP orqali onlayn ariza topshirsangiz, 10% chegirmaga ega bo‘lasiz. Bolalar pasporti arzonroq, ammo chegirma miqdori o‘zgarishi mumkin:
Yosh | Stavka | Joyida to‘lash | Onlayn to‘lov |
|---|---|---|---|
16 yosh va undan katta | 1 BHM | 375 000 so‘m | 337 500 so‘m |
16 yoshdan kichik | 0,8 BHM | 300 000 so‘m | to‘lov vaqtida aniqlashtiring |
16 yosh va undan katta
Stavka
1 BHM
Joyida to‘lash
375 000 so‘m
Onlayn to‘lov
337 500 so‘m
16 yoshdan kichik
Stavka
0,8 BHM
Joyida to‘lash
300 000 so‘m
Onlayn to‘lov
to‘lov vaqtida aniqlashtiring
Xorijga chiqish pasportining amal qilish muddati
25 yoshdan oshgan shaxslar uchun pasport 10 yilga beriladi. Bir yoshdan 25 yoshgacha bo‘lgan shaxslar uchun — 5 yilga. Chaqaloqlar uchun — 2 yilga.
Xorijda rasmiylashtirish va almashtirish
Chet elda bo‘lganingizda, ayniqsa ish yoki o‘qish maqsadida, doimo o‘zingiz bilan amal qilayotgan va muddati o‘tmagan xorijga chiqish pasportini olib yurishingizni nazorat qiling. Albatta, O‘zbekiston muddati o‘tganligi uchun sizni jazolamaydi, lekin shuni yodda tuting: bu sizning shaxsingizni tasdiqlovchi, O‘zbekiston tomonidan himoya ta’minlaydigan va vatanga qaytish imkonini beruvchi yagona tan olingan xalqaro hujjatdir.
Chet elda pasportni almashtirish uchun O‘zbekistonning eng yaqin elchixonasi yoki konsulligiga murojaat qilishingiz lozim. Quyida bir nechtasining manzili keltirilgan:
- Moskva — Pogorelskiy tor ko‘chasi, 12-uy
- Vladivostok — Pushkin ko‘chasi, 32-uy
- Qozon — Spartak ko‘chasi, 6-uy
- Istanbul — Lale ko‘chasi, 8
- Nyu-York — 630 Third Avenue 5th Floor
- Dubay — Street #3, Community-314, Umm Hurair-1
To‘liq ro‘yxatni bu yerda va bu yerda ko‘rishingiz mumkin.
Eng muhimi — ehtiyotkor bo‘ling va pasportingizni yo‘qotmang. Ammo bunday holat yuz bersa ham, bizda yo‘riqnoma mavjud.
