Chimkent bo‘ylab sayohat qo‘llanmasi: tarix, mashhur kvas va yoqimli sayrlar
Qozog‘istonning Toshkentga eng yaqin shahrida nima qilish mumkin.
Chegaradan o‘tish vaqtini hisobga olmaganda (bu omadga parkliq), Toshkentdan Chimkentga atigi ikki soatda yetib borish mumkin. Ikki soat — va siz boshqa mamlakatda, o‘ziga xos madaniyat, boshqacha odamlar va betakror muhitga ega shaharda bo‘lasiz. Biroq ko‘pincha Chimkent O‘zbekiston aholisi uchun oddiy tranzit nuqtasiga aylanadi — u yerdan Olmata, Astana yoki Dubayga uchib ketamiz, yoki shunchaki savdo markaziga narsalar xarid qilish uchun kirib, uyga qaytamiz.
Bugun biz sizga bu shaharni mutlaqo boshqa tomondan — o‘rganish uchun kamida uch kun ajratishga arziydigan qiziqarli joy sifatida namoyish etamiz. Va u yerda haqiqatan ham ko‘p mashg‘ulotlar borligini isbotlaymiz.
1-kun — Tarix, sayrlar va ko‘plab mazali taomlar
Tongni o‘tmishga sayohatdan boshlang — Chimkent tarixiga asos solgan Qal’aga tashrif buyuring. Bu yerda hukmdor saroyi, sarkarda uyi va gavjum bozor maydoni joylashgan edi. Bugun bu ochiq osmon ostidagi muzey: qadimiy tuproq istehkomlar, minoralar va o‘ziga xos muhit, o‘zingizni go‘yo bir necha asr ortga qaytgandek his etasiz. Qal’a soat 9:00 dan 18:00 gacha ishlaydi (dushanba dam olish kuni), istasangiz gid bilan ekskursiya buyurtma qilishingiz mumkin. Kirish chiptasi — 1000 tenge (24 000 so‘m).
Sayrdan so‘ng nonushta qilish ayni muddao. Istalgan qahvaxonaga tez va arzon yetib olish mumkin — shahar bo‘ylab taksi 1500 tenge (36 000 so‘m) atrofida bo‘lib, 7-10 daqiqa vaqt oladi.
Chimkentda qayerda nonushta qilish mumkin:
Pecorino — o‘z pishloqxonasiga ega shinam oilaviy restoran bo‘lib, dunyoning turli burchaklaridan nonushta va tushlik taomlari menyusini taklif etadi.
Blinchik — oddiy uy taomlarini qadrlovchilar uchun ajoyib tanlov: go‘shtli to‘yimli blinchiklar, rezavor mevali, yong‘oqli yoki quyultirilgan sut va tvorogli klassik shirin blinchiklar.
ChefStar — kecha-yu kunduz nonushtalar: pankeyklar, kruassanlar, smuzilar — kunning istalgan vaqtida kerakli barcha taomlar.
Korizza — an’anaviy qahvadan tortib sizni befarq qoldirmaydigan shirinliklargacha.
Bruno — sog‘lom turmush tarzi tarafdorlari uchun: chia-pudinglar, ismaloqli pankeyklar, yengil va foydali taomlar.
Tary — tonggi menyuning qozoqcha talqini: nozik mayso‘k shirinligi, tariqli bo‘tqalar va qazili mualliflik nonushtasi.
Procoffee — milliy uslubdagi interyer va yog‘och piyolada tortiladigan maydalangan qurtli g‘aroyib kapuchino.
Nonushtadan so‘ng Abay parkida bemalol sayr qilish yoki Kenbaba oilaviy parkiga tashrif buyurish mumkin — bu yerda bolalar bilan maroqli vaqt o‘tkazish yoki shunchaki daraxtlar soyasida hordiq chiqarish mumkin. Agar sovet davrida Chimkent qanday bo‘lganini ko‘rishni istasangiz, Metallurglar parkiga boring: u yerda Lenin haykali, 60-70-yillar uslubidagi binolar va qiziqarli ko‘cha devoriy rasmlari saqlanib qolgan.
Metallurglar parkida
Metallurglar parkida
Metallurglar parkida
Jazirama issiqni va uzoq sayr qilishni yoqtirmaydiganlar "Kiluet" etnografik muzeyiga tashrif buyurishlari kerak. Bu magnit anomaliyasi mavjud bo‘lgan yer maydonida usta Kendebay Karabdalov o‘z qo‘llari bilan qurgan noyob mualliflik loyihasidir. Bino 7 metr yer ostiga joylashgani sababli, ichkarida doimo salqin — hatto yozda ham harorat +18 °C atrofida saqlanib turadi.
Ekspozitsiyada an’anaviy texnologiyalar asosida qayta yaratilgan qadimiy musiqa asboblari, ko‘zalar va uy-ro‘zg‘or buyumlari namoyish etilgan. Kirish narxi: kattalar uchun 2000 tenge (48 000 so‘m) va bolalar uchun 1000 tenge (24 000 so‘m). Tashrifni oldindan band qilish lozim.
Chimkent o‘zining oshxonasi bilan mashhur — bu yerga xushbo‘y palov, sersuv kaboblar va qarsildoq somsalar uchun kelishadi. Tushlik uchun "Jeti tandir" tarmog‘iga kiruvchi oshxonalardan biriga tashrif buyuring. Bu yerda qazi, do‘lma va bedana tuxumi qo‘shilgan palov tayyorlanadi — to‘yimli, mazali va uy taomlaridek. Qiziq ma’lumot: tarmoqdagi ko‘plab kafelar ilgari katta to‘ylar o‘tkaziladigan ziyofat zallari bo‘lgan. Bugungi kunda ular tez xizmat ko‘rsatadigan, an’anaviy taomlarning keng tanlovi mavjud bo‘lgan hamyonbop oshxonalarga aylantirilgan.
Agar to‘satdan o‘zbek taomlarini sog‘insangiz, gastro sayohatingizga kiritishingiz kerak bo‘lgan yana bir joy — "To‘rt Qozon" kafesi. Bu yerda ham Toshkent, ham Samarqand palovlari tayyorlanadi. Esda tuting: qozonlar aynan tush paytida ochiladi, shu sababli taomdan quruq qolmaslik uchun o‘z vaqtida yetib kelishingiz maqsadga muvofiq.
Kechqurun Nursat tumaniga yo‘l oling — bu tarixiy shahar va zamonaviy arxitektura uslublarining ajoyib uyg‘unlashuv joyi. Bu yerda hokimiyat binosi, Shanin nomidagi teatr, "Turkiston" konsert zali, shaharning eng katta kutubxonasi joylashgan, yaqinda esa yangi masjid ham qurildi. Kechqurun ayniqsa go‘zal: "raqs tushayotgan" favvoralar atrofida sayr qilish, shinam kafe yoki restoranlarga kirib chiqish mumkin.
Nursat
Arbat
Yangi masjid
Gurmanlar uchun bir nechta ajoyib manzillar bor. Mozzarellada ehtimol shahardagi eng zo‘r pitsalardan biri tayyorlanadi. Shirinlikka o‘ch insonlarni esa fransuz qahvaxonasi DePier kutadi, u yerda albatta mualliflik desertlarini tatib ko‘rish kerak.
Agar to‘yimliroq ovqat istasangiz, Barkhan Burgerga kirib chiqing — bu yerda marmar mol go‘shtidan tayyorlangan burgerlar, jumladan ikki qavatli kotletli variantlari ham bor. Chimkentdagi mazmunli kunni shunday yakunlash juda yaxshi.
2-kun — Muzday daryoda cho‘milish, mashhur kvas va zamonaviy san’at
Chimkentda ko‘pchilik uchun tong Koshkar-Ata daryosidan boshlanadi — bu joy shaharliklar orasida muqaddas maskanga aylangan. Yozda bu yerda odamlar cho‘milishadi, quyoshda toblanishadi, sovuq koje ichishadi va qaynatilgan jo‘xori yeyishadi. Qishda esa qirg‘oq bo‘ylab yugurishadi va chiniqishadi. Agar o‘zingizda kuch-quvvat sezsangiz, tongni mahalliy aholi kabi o‘tkazib ko‘ring.
Daryoga ertaroq boring — ertalab soat 6-7 larda bu yerda birinchi cho‘miluvchilarni uchratishingiz mumkin. Ko‘chadagi kiyim almashtirish xonasida kiyimingizni almashtirishingiz yoki to‘g‘ridan-to‘g‘ri cho‘milish kiyimida kelishingiz mumkin. Kirish bepul, chiptasiz va cheklovsiz. Suv sovuq, billurdek toza, mahalliy aholining fikricha, hatto shifobaxsh ham. Kunni Koshkar-Atada cho‘milish bilan boshlash — shaharliklarning sevimli tonggi lazzatlaridan biri. Taassurotlar kafolatlangan.
Tetiklashtiruvchi suzishdan so‘ng haqiqiy Chimkentcha nonushtaga o‘ting. Tauke-xan ko‘chasidagi Barnoga yo‘l oling: bu yerda issiq somsa tayyorlanadi va afsonaviy kvas quyiladi. Barnoning kvasi biroz shirin, ozgina nordon va bolalikni eslatuvchi ta’mga ega. Aytishlaricha, bu yerda kuniga 200 litrdan ortiq ichimlik ichiladi — bu xalq sevgisining eng yaxshi isbotidir.
Kunning bunday tetik boshlanishidan so‘ng, Dendroparkka tashrif buyurishning ayni payti — u Qozog‘istondagi eng qadimiy va yirik yashil hududlardan biri hisoblanadi. Bu yerda yuz minglab daraxt va butalar o‘sadi, park markazida esa katamaranlar suzib yuradigan go‘zal ko‘l joylashgan.
Faol dam olishni yoqtiruvchilar uchun ajoyib yangilik: hudud bo‘ylab velosiped yo‘laklari yotqizilgan bo‘lib, ular sobiq bolalar temir yo‘li izidan o‘tadi. Bu nafaqat qulay, balki sayrga biroz nostalgiya ham qo‘shadi.
Tushlik uchun 4-mikrorayonga boring — bu ko‘cha taomlari ixlosmandlari uchun haqiqiy jannat. Bu yerda siz selli nachinkali tandir somsani, noodatiy burger-somsani yoki ko‘zachada pishirilgan kosa-somsani tatib ko‘rishingiz mumkin. Omadingiz kelsa, hasip — kolbasa shaklida tayyorlangan uy qo‘y go‘shti, guruch va ziravorlar aralashmasi ham uchrab qoladi. Bunga qo‘shimcha ravishda qarsildoq chebureklar, yangi yopilgan nonlar va salqin koje — issiq kunlarda chanqoqni a’lo darajada qondiradigan milliy sutli ichimlik ham bor.
Tushlikdan so‘ng "Цех 361" san’at maydoniga tashrif buyuring — bu yerda ko‘rgazmalar, ijodiy master-klasslar va zamonaviy san’atga oid tadbirlar o‘tkaziladi. Bu shunday jozibali joyki, unda ilhomlanish va shunchaki dam olish oson: ichkarida zamonaviy qahvaxona mavjud. Makon har kuni ertalab soat 9:00 dan yarim tungacha ochiq.
Agar kuchingiz qolsa, kechqurun Arbat bo‘ylab sayr qiling va "Fantaziyalar dunyosi" parkiga kirib o‘ting: bu yerda attraksionlarda uchish yoki roliklarni ijaraga olib, musiqa sadolari ostida yo‘laklarda sayr qilish mumkin.
Kechqurun Chimkentning gastronomik lazzatlaridan birini — Shimoliy hududda topish mumkin bo‘lgan afsonaviy quyma qaymoqli muzqaymoqni albatta tatib ko‘ring. Shu yerning o‘zida glyase — qahvali muzqaymoq ham tortishadi.
Kunni Chimkentning klassikasi — "Taba Nan"ning issiq tandir nonini yeb yakunlash lozim. Bu yog‘li nonlar atigi 200 tengega sotiladi, ammo ularning ta’mi g‘oyat o‘ziga xos. Taba Nan do‘konlari oldidagi navbatlar odatiy hol — buning sababi tushunarli. Non, ayniqsa, shu yerning o‘zida damlanadigan qora choy bilan juda yaxshi uyg‘unlashadi. Maslahat: bir yo‘la ikkita non oling. Bittasini shu yerning o‘zida yeyishingiz aniq, ammo ikkinchisini uygacha yetkazish uning xushbo‘y hidini hisobga olgan holda oson vazifa emas.
3-kun — Shahar bilan xayrlashish yoki shahar tashqarisiga sayohat
Domalak Ana
Aqmeshit
Sayram-Ugam milliy parki
Agar bu sizning Chimkentdagi so‘nggi kuningiz bo‘lsa, o‘zingizga go‘zal manzarali xayrlashuv tongini uyushtiring — Baydibek bi haykali tomon ko‘tariling. Bu shaharning asosiy nuqtalaridan biri bo‘lib, u yerdan Chimkent va uning atrofini tomosha qilish mumkin. Bu yerga hali tinch va odam kam bo‘lgan vaqtda, erta kelgan ma’qul. Yaqin atrofda Jaylauko‘l parki joylashgan — bu joy shoshilmasdan sayr qilish yoki yoqimli piknik uchun juda qulay. Shundan so‘ng mehmonxonaga qaytib, xotirjam holda chemodaningizni yig‘ishtirish mumkin.
Agar hali vaqtingiz bo‘lsa, tongni shahar tashqarisiga sayohatga bag‘ishlashingiz mumkin. Mana, tashrif buyurishga arziydigan bir nechta joy:
Aqmeshit g‘ori — shahardan taxminan 80 km uzoqlikda. Afsonaga ko‘ra, bu yerda jangchilar jung‘orlardan yashirinishgan. Tabiiy akustika va afsonalarga boy atmosferali joy. Yo‘l-yo‘lakay ayollar donoligi va bag‘rikengligining ramzi bo‘lgan Domalak Ana maqbarasiga ham tashrif buyurish mumkin.
Odam Ato va Momo Havo qoyasi — tor yo‘lak hosil qiluvchi ikkita tosh. E’tiqodga ko‘ra, undan faqat fikri va niyati pok kishigina o‘ta oladi. Aytishlaricha, agar o‘tsangiz, tilak tilash imkoniyati bor ekan.
Qazigurt dovoni va "Nuh kemasi" — afsonaga ko‘ra, to‘fondan so‘ng kema to‘xtagan bo‘lishi mumkin bo‘lgan Yer yuzidagi to‘rt joydan biri. Odamlar bu yerga ilhom olish uchun kelishadi, tilaklarini bildiruvchi lentalarni bog‘lashadi va manzaralardan bahramand bo‘lishadi. Ko‘tarilish oson bo‘lib, keksalar ham, bolalar ham eplay oladi. Ikkala joy ham shahardan 40 km masofada joylashgan, u yerga taksida (masalan, InDrive xizmatidan foydalanib) yoki mahalliy sayyohlik kompaniyasining turi bilan borish mumkin.
Faolroq sayyohlar uchun — Sayram-Ugam milliy parki. Yo‘nalish boshlanishigacha mashinada 2-2,5 soat, so‘ngra baland tog‘li Sayram ko‘ligacha (2690 m) piyoda 3-4 soat yo‘l bosish kerak. Suv juda sovuq, manzaralar esa xuddi otkritkadagidek go‘zal. Qulay poyabzal, quyoshdan himoya vositalari va suv zaxirasi bo‘lishi shart. Tabiatdan shoshilmay zavqlanishga ulgurish uchun erta tongda yo‘lga chiqish maqsadga muvofiq.
