Jomadon kodi yoddan chiqqanda: qulfini buzmasdan uni qanday ochish mumkin?

Jomadonning qulf kodini yoddan chiqarish — uyaladigan holat emas, bu sayohatda bo‘ladigan ish. Bizning ham jomadon tepasida kodim tug‘ilgan kun sanasi edimi yoki karta pid-kod raqami edimi deya, qulf kodini eslolmay turgan paytimiz ko‘p bo‘lgan. Bu holatda eng asosiysi — vahima qilmaslik va jomadonga nisbatan kuch ishlatmaslik.

Hozir kodli jomadonni urintirmasdan va uni bir uyum plastik chiqindiga aylantirmasdan qanday ochish mumkinligini bilib olasiz.

Eng shirin joyi ijtimoiy tarmoqda-ku, nega siz hamon obuna bo‘lmadingiz?

Telegram

Instagram

Jomadonning kodli qulfi qanday ishlangan?

• 

  Jomadonning osma qulfi
• 

  Jomadonga o‘rnatilgan qulf

Dushmanni yengish uchun (bu holatda dushman — bloklanib qolgan mexanizm), avvalo u qanday ishlanganini bilish lozim.  Kodli qulflanadigan jomadonlarning aksariyati quyidagi ikki tizimdan biri asosida ishlangan bo‘ladi:

1. O‘rnatilgan qulf. U korpus ichiga «yashiringan» bo‘ladi. Jomadonni yopadigan sirpanuvchi zamokcha uchidagi «kuchukcha» deb ataladigan moslama maxsus chuqurchaga tushiriladi va qulf ishga tushadi. Odatda bu mexanizmda uchta raqamli kod bo‘ladi.

2. Osma qulf. Jomadonni yopadigan sirpanuvchi zamokcha uchiga «osilgan» qulf. Ishlashi xuddi shunday, faqat korpusi alohida bo‘ladi.

Har bir mana shunday qurilma ichida chuqurchali disklar bo‘ladi. Siz raqamli g‘ildirakchalarni aylantirganingizda, disklar ham aylanadi. O‘sha disklardagi hamma chuqurchalar bir qatorga tizilib, qulf zulfinini bo‘shatganda, u ochiladi. 

TSA (Transportation Security Administration) qizil romb belgisi bor qulflar — alohida masala. Bu AQSHda, xavfsizlik choralari kuchaytirilgach yaratilgan standartdir. Uning mohiyati shundaki, bojxona xodimlari istalgan bagajni jomadon qulfini buzmasdan ochib ko‘rishga imkon beruvchi universal usta-kalitga egalar. Bunday kalit sizda yo‘q va bo‘lishi ham mumkin emas — u faqat maxsus xizmatlarda bo‘ladi.

Qulf nima uchun bloklanadi?

• Jomadonni shoshib yopa turib, tasodifan kodni noto‘g‘ri kiritib qo‘ysangiz.
• Sayohatlar ko‘pligidan mexanizmga chang yoki qum tiqilib qolsa.
• Yukni tashishda zarba oqibatida buzilsa (afsuski, yuk tashish vaqtida ba’zan jomadonlarni ayamasdan otishadi).

Jomadon kodi yoddan chiqqanda nima qilish kerak?

Asosiy qoida: teshuvchi-kesuvchi asboblarni uzoqroqqa olib qo‘ying. Ular sizga kerak bo‘lmaydi.

1. Vahima qilmang va kuch ishlatmang

Kuch bor — aql shart emas! Ayni holatda unday emas. Agar «kuchukcha» kuch bilan tortilsa yoki ochish tugmachasi qattiq bosilsa, qulf ichidagi plastik fiksatorlar sinib ketishi mumkin. Ana unda hattoki to‘g‘ri kod bilan ham jomadon ochilmaydi.

2. Odatiy kombinatsiyalarni sinab ko‘ring

Biz ko‘pincha kodni «avtomat» rejimida, ya’ni ko‘p o‘ylamasdan qo‘yamiz va xuddi shu kabi esdan chiqaramiz. Siz esa jomadonga zavodda qo‘yilgan va eng ommabop  kombinatsiyalarni tanlang:

• 000 (ko‘plab yangi jomadonlar uchun standart kod);
• 111, 123;
• Telefon raqamingizdagi oxirgi uchta raqam;
• Sevimli raqamlaringiz (tug‘ilgan kun, xonadon raqami).

3. Kod qo‘ygan paytdagi vaziyatingizni eslang

Agar kodni manbai emas, obdan o‘ylab qo‘ygan bo‘lsangiz, o‘sha paytda nimalarni o‘ylaganingizni eslang. Ehtimol, kartangiz pin-kodini, parvoz sanasi yoki Aviasales’dan olingan chipta narxini qo‘ygandirsiz? Ba’zan esa barmoqlarning o‘zi kombinatsiyani «eslab qoladi», shu bois o‘zingizni bo‘sh qo‘yib, raqamlarni xotirjam terishga urinib ko‘ring.

Xuddi shu mavzuda ko'proq ma'lumot

Yuklar va qo‘l yuklarini qanday tashish kerak: O‘zbekistonlik sayyohlar uchun qoida va tavsiyalar

Jomadonni blokdan chiqarishning xavfsiz usullari

Agar raqamlar sehri ish bermasa, mexanik choralarga o‘tamiz. Jomadon qulfini unga ziyon yetkazmasdan ochishning bir nechta usuli bor.

Raqamlarni bittadan almashtirib terish usuli (sabrlilar uchun)

Bu eng ishonchli, ammo vaqt oladigan usul. Uchta raqamli qulfda 1000 ta kombinatsiya bor (000 dan 999 gacha).

1. 000 ni tering.
2. Ochish tugmasini bosib ko‘ring.
3. Agar ochilmasa 001 ni, keyin esa 002 ni tering va to jomadon ochilguncha shu taxlit davom eting.

Barcha kombinatsiyalarni terib chiqish uchun 15-30 daqiqa vaqt ketadi. Bu ustaxonaga borish yoki yangi jomadon izlashdan ko‘ra tezroq bitadi. Bironta qiziqarli suhbat yoki sevimli serialingizni qo‘yib olasiz va — olg‘a.

«Tinglash» usuli (faqat tinch joylarda)

Bu usul detallari o‘ta mukammal tarzda moslanmagan, arzon mexanizmli jomadonlarda ish beradi.

1. Ochish tugmasini (yoki richagini) oxirigacha bosing va shu holatda ushlab turing.
2. Birinchi g‘ildirakchani asta aylantirishni boshlang.
3. Tez orada «shiq» etgan tovushni eshitasiz, yoki g‘ildirakcha yengilroq/og‘irroq aylana boshlaganini sezasiz. Bu g‘ildirakchani shu holatda qoldiring.
4. Boshqa g‘ildirakchalarni ham xuddi shu usulda aylantirib chiqing.

«Vizual buzish» usuli (eng samarali)

Bu layfxak ichkaridan o‘rnatilgan deyarli barcha qulflarni ochishda qo‘l keladi. Sizga fonarcha kerak bo‘ladi (telefonniki ham bo‘laveradi).

1. Raqamli g‘ildirakchalar va qulf korpusi o‘rtasidagi tirqishni fonarcha bilan yoriting.
2. G‘ildirakchani aylantiring va ichkariga qarang. Siz ichki o‘qdagi o‘yiqni, ariqcha yoki yassi chekka joyni topishingiz kerak. Bu nuqta shakli yoki rangiga ko‘ra farqlanishi mumkin.
3. Har uchala g‘ildirakda shunday nuqtalarni topib oling. Ularni bir xil holatga keltiring (ya’ni, barcha o‘yiqlar bir tarafga qarab tursin).
4. Ana endi sizda bazaviy kombinatsiya tayyor. Lekin bu hali kod emas.
5. Qulfni ochishga urinib ko‘ring. Agar ochilmasa, barcha g‘ildiraklarni bir tomonga va bitta raqamga siljiting (masalan, har bir raqamga +1 yoki +2 qo‘shing).
6. Uchala g‘ildirakchani shunday sinxron tarzda siljitishda davom eting va har safar qulfni ochishga urinib ko‘ring. Odatda 5–7-marta siljitishdan keyin kod topiladi.

Aeroportda nima qilish kerak?

Agar muammo parvoz oldidan yoki samolyot qo‘nishi bilanoq paydo bo‘lsa:

• Bagajni o‘rab-taxlovchilarga murojaat qiling. Jomadonlarni yelim qog‘ozga o‘rovchi yigitlar kuniga yuzlab qulflarni ochib berishadi. Ularning bu ishda ko‘zi pishgan va ular har kuni chiroyli tabassum yoki arzimas minnatdorlik evaziga yuzlab sayyohlarga yordam berishadi.
• Lost & Found peshtaxtasi. Ba’zida yuk tashish xizmati xodimlarida TSA universal kalitlari bo‘ladi (agar qulfingiz shunday bo‘lsa, albatta).

Servis xizmati markazlari

Agar jomadoningiz qimmatbaho (masalan, Samsonite yoki Rimowa) bo‘lsa, tavakkal qilmasdan, yaxshisi firmaning rasmiy servis xizmati yoki ustaxonaga olib boring. Usta mexanizmni ehtiyotkorlik bilan ochib, kerak bo‘lsa, «yurakcha»sini ham almashtirib beradi.

Xuddi shu mavzuda ko'proq ma'lumot

Yo’qotganingizni qanday topasiz: samolyot yoki aeroportda qanday harakat qilish zarur?

Kodni qanday almashtirish mumkin?

Vanihoyat, jomadon ochildi! Endi esdan chiqqan kombinatsiyani yangisiga almashtirish kerak. Jarayon qulf qandayligiga bog‘liq. Endi jomadon qulfidagi kodni to‘g‘ri almashtirishni bilib olamiz.

Agar Reset tugmasi bor bo‘lsa

Odatda bu juda mitti tugma (sharikli ruchkaning uchidek o‘lchamda) raqamlar yonida yoki jomadonning yon tomonida bo‘ladi.

1. Qulfni oching (oldingi kodni terasiz).
2. Ruchka uchi yoki skrepka bilan Reset tugmasini bosing (ba’zan bosib turiladi, ba’zan esa — «shiq» etgan tovush eshitilgungacha bosiladi).
3. Yangi kodni tanlang va uni kiriting.
4. Ochish tugmasini bosing/richagni suring. Reset tugmasi o‘z joyiga tushadi. Bo‘ldi, tayyor!

Agar Reset tugmasi yo‘q bo‘lsa

1. Qulfni oching.
2. Ochish richagini tortib yoki surib, uni shunday holatda (xuddi ochayotgandek) ushlab turing.
3. Richagni qo‘yib yubormagan holda yangi raqamlarni tering.
4. Richagni qo‘yib yuboring. Endi yangi kod saqlandi.

Osma qulfni ochish uchun, qulf ravog‘ini 90 yoki 180 darajaga burib turib bosish va yangi kodni kiritish kerak. Yaxshi sizdagi jomadon modeli uchun berilgan yo‘riqnomani o‘qib chiqing, shunda qulf ravog‘ini sindirib qo‘ymaysiz.

Jomadonni ochish uchun quyidagilarni qila ko‘rmang

Ijtimoiy tarmoqda ko‘plab noto‘g‘ri va zararli tavsiyalar bor. Agar jomadoningiz bus-butun qolishini istasangiz, o‘sha tavsiyalarning qaysilari mutlaqo yaroqsiz ekanini bilib oling.

• Ruchka uchini jomadonni yopib turgan zamok orasiga tiqish. Bu mashhur layfxak: agar zamok tishchalari orasiga ruchka uchi kuch bilan tiqilsa, u ochilib ketadi. To‘g‘ri, jomadonni ochasiz. Lekin keyin u umuman yopilmay qolishi mumkin — ana unda yukingizni o‘rab-bog‘lash uchun skotch izlashingizga to‘g‘ri keladi.
• «Kuchukchani» sindirish. Uni o‘tkir keskichda uzib tashlash oson, lekin bundan keyin jomadonni qulflab yopish imkoniyatidan mahrum bo‘lasiz.
• Jomadon matosini yirtib ochish. Bu o‘z buyumingizni o‘z qo‘lingiz bilan rasvo qilishdan boshqa narsa emas.

Bu usullarni qo‘llashni yagona vaziyatda oqlash mumkin: parvozga 20 daqiqa qolgan, pasportingiz jomadonda, uning kodli qulfi esa ochilmayapti, chunki kod esingizda yo‘q.

Kelgusida bunday vaziyatga tushmaslik uchun

Kelasi safar «gugl-amaki»dan shoshilinch maslahat so‘ramaslik uchun, hattoki jomadon tutishda ham raqamlar gigiyenaga amal qiling.

1. Kodni yozib qo‘ying. Xotirangizga ishonmang. Kod kombinatsiyasini telefon qaydlariga, telegramdagi «Tanlanganlar»ga yozing yoki hamrohingizga xabar tarzida jo‘natib qo‘ying.
2. Faqat o‘zingizga ma’lum bo‘lgan voqeliklarga bog‘liq raqamlarni tanlang. 333 raqamini oson eslab qolasiz albatta, ammo o‘g‘rilarga ham uni topish oson bo‘ladi. Yaxshisi, tug‘ilgan kun sanasi yoki avtomobilingizning oxirgi uchta raqamini tanlang.
3. Kodni suratga oling. Yangi kodni o‘rnatishingiz bilanoq — uni suratga oling.
4. Hamma jomadonlaringizga bir xil kod qo‘ymang. Bittasini bilib olgan odam, qolganlarini ham osongina ochadi.
5. Jomadonni yopishdan oldin tekshiring. Qopqog‘ini yopib, kodni terishdan avval qulfni 2-3 marta ochib-yopib sinab ko‘ring.

Sayohatchilarga tavsiyalar

Unutilgan kod — fojea emas, shunchaki kichik sarguzasht. 99% holatda fonarcha yordamida yoki raqamlarni birma-bir terish orqali 10-15 daqiqada jomadon ochiladi.

Yo‘lovchi’da sayohatdagi har bir muammo — bu yangi tajriba orttirish (keyin hammasini do‘stlarga oshirib-toshirib so‘zlab berish) uchun yana bir imkoniyat deb hisoblaymiz. Asosiysi — har qanday vaziyatda xotirjam bo‘ling va zaxira rejangiz bo‘lsin. Ha aytmoqchi, ushbu maqolani ham saqlab qo‘ying — toki u yopilib qolgan qulflarni ochishda sizning tumoringiz bo‘lsin.